O bezradności wobec śmierci – rozmowa z Tomaszem Stawiszyńskim

Żyjemy w czasach, w których promuje się zdrowie, młodość i witalność a słabość, choroba i śmierć postrzegane są jako przeszkody do osiągnięcia upragnionej nieśmiertelności. Dlatego też rozwój medycyny i technologii traktowany jest jako droga do osiągnięcia wiecznej młodości a wraz z nią pełni szczęścia. W tych dążeniach pobrzmiewają odwieczne ludzkie tęsknoty za pokonaniem śmierci wyrażane w opowieściach o eliksirze życia.

Współcześnie mit ten wspiera kapitalistyczna narracja uzależniająca wartość człowieka od jego produktywności. Zgodnie z nią człowiek słaby, chory i stary jest zbędny. Nie chcąc znaleźć się poza kręgiem osób potrzebnych systemowi, mających dostęp do jego wytworów, ludzie coraz więcej wysiłku wkładają w maskowanie swoich „słabości” i oznak upływającego czasu.

Tomasz Stawiszyński bierze na warsztat wszystko to, co w kulturze wyparte i od dawna znajduje się w obszarze kulturowego tabu. Przygląda się śmierci, żałobie i smutkowi, a więc tym doświadczeniom, od których społeczeństwo późnego kapitalizmu odwraca wzrok, a które są nieodłącznymi elementami ludzkiej rzeczywistości. Odkrywa to, co współczesność stara się ukryć lub zdeprecjonować sprowadzając do kategorii patologii wymagającej farmakologicznej albo terapeutycznej interwencji.

Dlaczego wciąż uciekamy przed tym, czego nie możemy kontrolować – przemijaniem, starzeniem się, stratą? Razem z Tomaszem Stawiszyńskim przyjrzymy sytuacjom wobec których jedyną strategią, którą możemy przyjąć jest tak niepopularna dziś bezradność.

Spotkanie poprowadzi Anja Franczak. W rozmowie wezmą udział członkowie Kolektywu Instytutu Dobrej Śmierci. Zapraszamy!

Tomasz Stawiszyński – filozof, eseista, dziennikarz, autor bestsellerowych książek: “Potyczki z Freudem. Mity, pokusy i pułapki psychoterapii” (2013) oraz „Co robić przed końcem świata?” (2021). Od wielu lat zajmuje się problemami z pogranicza filozofii i psychoterapii. Wcześniej związany z wieloma redakcjami: pracował m.in w „Dzienniku” „Newsweeku” i „Przekroju”. W latach 2013-2016 prowadził w Polskim Radiu RDC autorski program “Niedziela Filozofów, czyli potyczki z życiem”. Od 2016 związany z Radiem TOK FM, gdzie prowadzi m.in. “Godzinę filozofów”, “Kwadrans filozofa” oraz – wraz z żoną, Cvetą Dimitrovą – internetowy podcast “Nasze wewnętrzne konflikty”. Jego teksty i audycje można znaleźć na stronie www.stawiszynski.org, a rozmowy z ciekawymi gośćmi o sprawach najważniejszych w autorskim podcaście „Skądinąd”.

Anja Franczak – założycielka Instytutu Dobrej Śmierci. Kulturoznawczyni, towarzyszka w żałobie, w trakcie szkolenia do douli umierania. Wspiera osoby w żałobie poprzez spotkanie indywidualne, warsztaty grupowe i kręgi. Autorka bloga www.Sprawy Ostateczne.pl. W centrum jej działań są edukacja i otwarty dialog o umieraniu, śmierci i żałobie.

Spotkanie odbędzie się na platformie ZOOM. Transmisja na żywo będzie dostępna na profilu @Instytut.Dobrej.Smierci na facebooku.